21.02.2025
Zaparcia, kto ich nie doświadczył nie wie jak uciążliwe mogą one być w codziennym funkcjonowaniu.
Zaparcia mogą występować często, ale jeśli są przewlekłe to ich przyczyną mogą być zaburzenia czynnościowe. W leczeniu zaparć bardzo istotne jest zadbanie o podstawy, jakimi są: nawodnienie, aktywność fizyczna czy podaż błonnika z dietą.
CZYM SĄ ZAPARCIA?
Zacznijmy od początku:
zaparcia to zbyt mała częstość wypróżnień, najczęściej _<2 na tydzień, którym towarzyszą dodatkowe objawy takie jak: trudności z oddaniem stolca, konieczność nadmiernego parcia w czasie defekacji, uczucie niepełnego wypróżnienia oraz oddawanie suchego i zbitego stolca.
SKALA BRISTOLSKA
Skala Bristolska, jest narzędziem diagnostycznym i pomaga ocenić pasaż jelitowy i określić czy występuje u Ciebie biegunka, zaparcia czy twój stolec jest o prawidłowej konsystencji.
W skali wyróżnionych jest siedem typów stolca, a każdy z nich jest dokładnie opisany.
Typ 1 oraz typ 2 odpowiada zaparciom, a stolce są w formie małych grudek (typ 1) lub w formie kiełbasy, ale o twardej i zbitej konsystencji (typ 2).
Typ 3 oraz 4 jest uznawany za normalny, prawidłowy rodzaj wypróżnień.
Typ 5 charakteryzuje się tym, że jest łatwy do wydalenia o formie bardziej plackowatej, nie jest biegunką, ale jest w nim więcej płynu.
Typ 6 oraz 7 to stolce biegunkowe.
PRZYCZYNY ZAPARĆ
Zaparcia mogą powstawać na skutek wydłużonego czasu przechodzenia mas kałowych przez jelito grube lub zaburzeń oddawania stolca. Mogą powstawać na skutek zmian czynnościowych lub organicznych.
Wśród przyczyn zaparć wymienia się:
zaparcia czynnościowe - to rodzaj zaparć, w którym nie stwierdza się choroby organicznej, a zaparcia powstają na skutek nieodpowiedniej diety oraz stylu życia
zespół jelita drażliwego (IBS) - mimo, że stres większości osób kojarzy się z biegunkami, to zaparcia również mogą mu towarzyszyć
przyjmowane leki - leki takie jak NLPZ, przeciwdepresyjne, przeciwnadciśnieniowe czy preparaty żelaza, mogą powodować występowanie zaparć
choroby układu pokarmowego
infekcje pasożytnicze, grzybicze, SIBO czy IMO
endometrioza (jest związana z problemami na poziomie układu pokarmowego)
cukrzyca
niedoczynność tarczycy
nadczynność przytarczyc
choroby układu nerwowego.
JAK RADZIĆ SOBIE Z ZAPARCIAMI?
Na początek warto zastanowić się nad swoją dietą i stylem życia, a także stresem.
Warto zastanowić się:
czy w twojej diecie występuje odpowiednia ilość błonnika pokarmowego (min. 25 g/dobę),
czy dostarczasz odpowiednią ilość płynów w ciągu dnia - najlepszym wskaźnikiem ile wody należy wypić w ciągu dnia jest przeliczenie według wzoru 30 ml/kg masy ciała. W bilans wypijanych płynów w ciągu doby wliczaj wodę, napary, herbaty.
czy twoja dieta jest odpowiednio zbilansowana - czyli czy występują w niej źródła węglowodanów, białka oraz tłuszczów w każdym posiłku.
czy w twojej diecie nie ma zbyt dużej ilości przetworzonych produktów np. fast food, słodyczy, gotowych dań itp.
Kolejnym aspektem jest styl życia oraz aktywność fizyczna.
Siedzący tryb życia może być jedną z przyczyn zaparć ponieważ przebywanie większość czasu w pozycji “zgiętej” utrudnia przesuwanie się treści pokarmowej, a później mas kałowych przez jelita. Warto robić sobie krótkie przerwy (nawet 2-3 minuty) na wstanie od biurka i rozruszanie ciała w czasie pracy.
Bardzo korzystne dla poprawy rytmu wypróżnień jest także aktywność fizyczna. Wybierz ten rodzaj aktywności, który jest dla Ciebie najprzyjemniejszy i staraj się kilka razy w tygodniu zadbać o ruch.
Zastosowanie stołeczka do wypróżnień może bardzo skutecznie wesprzeć twój proces defekacji. Dzięki uniesieniu nóg, przyjęta jest pozycja bardziej fizjologiczna i ułatwiają wypróżnianie. Daj sobie czas 10-15 minut na spokojne wypróżnianie.
Stres jest nieodłącznym elementem codziennego życia, ale w nadmiarze może być bardzo niekorzystny dla ludzkiego organizmu. Warto zastanowić się co powoduje stres, czy możesz zmniejszyć działanie stresorów oraz czy znasz techniki radzenia sobie ze stresem.
Kiedy zastosujesz wszystkie powyższe i rady nie zauważysz różnicy warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem.