IBS - jak je zdiagnozować?

W ostatnim czasie coraz więcej mówi się o IBS. Coraz więcej pacjentów słyszy diagnozę zespołu jelita drażliwego. 

Ale co tak naprawdę kryje się za tym skrótem? 

Przeczytaj artykuł do końca, aby dowiedzieć się tych informacji!

Zespół jelita drażliwego

IBS to zespół jelita drażliwego. Jest przewlekłą chorobą jelita cienkiego oraz grubego, którą zalicza się do zaburzeń interakcji jelitowo-mózgowych. Przyczyna powstawania zespołu jelita drażliwego wciąż nie jest poznana, ale wśród najważniejszych czynników patofizjologicznych wymienia się: 

• zaburzone funkcjonowanie osi mózg-jelita, 

• nadwrażliwość trzewną, 

• wzmożoną aktywność współczulnego układu nerwowego, co wpływa na czynność motoryczną i wydzielniczą jelit, 

• zaburzenia składu mikrobioty jelit,

• zakażenia przewodu pokarmowego np. wirusowe, bakteryjne, pasożytnicze,

• zaburzenia natury psychicznej 

Postaci IBS

Według kryteriów rzymskich IV wyróżnia się następujące postaci zespołu jelita drażliwego: 

• IBS z biegunką - występują wodniste lub półpłynne stolce (6-7 wg skali bristolskiej). Wypróżnienia często poprzedzone są gwałtownym parciem, występują po posiłkach, dużym stresie czy w godzinach porannych.

• IBS z zaparciami - częstość wypróżnień jest zmniejszona, stolec jest twardy lub w postaci twardych bryłek (1-2 wg skali bristolskiej). Często pojawia się uczucie niepełnego wypróżnienia . 

• IBS mieszany - polega na występowaniu po sobie okresów z biegunkami oraz z zaparciami, 

• IBS nieokreślony.

Objawy IBS

Najczęściej pojawiające się objawy IBS nie są specyficzne tylko dla tego schorzenia, dlatego tak ważne jest przeprowadzenie diagnostyki różnicującej przed postawieniem ostatecznej diagnozy. 

Wśród najczęstszych objawów wymienia się: 

• wzdęcia brzucha,

• zaparcia,

• biegunki,

• obecność śluzu w kale, 

• bóle głowy,

• zmęczenie, 

• zaburzenia nastroju, 

• zaburzenia miesiączkowania, 

• stany depresyjne oraz lękowe,

• nudności, wymioty, 

• zgaga.

Kryteria rozpoznania IBS 

Według kryteriów rzymskich IBS rozpoznaje się, kiedy ból brzucha wystąpił po raz pierwszy >6 msc wcześniej i występuje w ostatnich 3 miesiącach średnio przez 1 lub więcej dni w tygodniu, a także spełnia 2 lub więcej z następujących kryteriów:

• ma związek z wypróżnianiem, 

• ma związek z częstością wyróżnień, 

• ma związek ze zmianą uformowania stolca.

Diagnostyka różnicująca IBS 

Przed postawieniem ostatecznej diagnozy jaką jest IBS, warto wykonać pełną diagnostykę różnicującą. Polega ona na wykluczeniu wszelkich innych schorzeń układu pokarmowego, które dają podobne objawy do IBS. 

Wśród najczęściej wymienianych badań wskazuje się: 

• badanie morfologii krwii, 

• CRP, 

• kalprotektynę lub laktoferynę, 

• hormony tarczycy,

• badania w kierunku celiakii, 

• badanie w kierunku zakażenia Helicobacter pylori, 

• badanie w kierunku pasożytów (koniecznie w laboratorium parazytologicznym) 

• gastroskopię i/lub kolonoskopię (do rozważenia) 

Jeśli jesteś po wykluczeniu wszystkich innych schorzeń i twoja ostateczną diagnozą jest zespół jelita drażliwego, pewnie zastanawiasz się jak postępować dalej oraz czy istnieją jakieś leki, które mogą Ci pomóc.

1. Wsparcie psychologa i lub psychiatry 

IBS jest schorzeniem, w której sytuacje stresowe nasilają jej występowanie. Dlatego tak ważne jest umiejętne radzenie sobie ze stresem i sytuacjami, które są dla Ciebie nieprzyjemne. Warto rozważyć rozpoczęcie terapii, aby poznać sposoby radzenia sobie ze stresem czy znaleźć przyczyny stanów depresyjnych czy lękowych. Wdrożenie metod radzenia sobie ze stresem przyniesie korzyści zarówno dla głowy i układu pokarmowego. 

2. Odpowiednia dieta

Dieta ma niesamowicie istotny wpływ na zaostrzenie objawów IBS. Przede wszystkim skup się na tym, aby spożywać posiłki bez pośpiechu oraz w sytuacjach, które nie powodują występowania stresu. 

Skup się na swoim posiłku, unikaj rozpraszaczy w postaci telefonu, telewizora czy nawet książki. Przeżuwaj każdy kęs dokładnie, wpłynie to na polepszenie trawienia w twoim układzie pokarmowym.

Twoja dieta powinna być przede wszystkim pełnowartościowa i zbilansowana - czyli musi dostarczać źródła białka, węglowodanów, tłuszczów oraz błonnika.  Włącz do niej owoce jagodowe, warzywa, oliwę z oliwek, pełnoziarniste produkty zbożowe, nasiona oraz pestki. 

3. Styl życia

Koniecznie zwróć uwagę na jakość i ilość snu. Zadbaj o regularne godziny chodzenia spać i wstawania o poranku. Zaobserwuj czy twoja sypialnia jest zaciemniona oraz wyciszona, tak abyś mógł spać spokojnie i nieprzerwanie. Odłóż wszelkie źródła niebieskiego światła na co najmniej 1 godzinę przed pójściem spać. Zastanów się czy w ciągu dnia masz czas na odpoczynek oraz regenerację bez rozpraszaczy.

4. Wsparcie suplementacyjne i probiotykoterapia

Suplementy oraz probiotyki należy dobierać ostrożnie oraz pod wszystkie objawy, które Ci towarzyszą. Pamiętaj, że jeśli jakiś suplement sprawdził się u innej osoby, nie oznacza, że sprawdzi się u Ciebie. 

Wśród probiotyków, które wykazują szczególnie dobre działanie u pacjentów z IBS wymienia się te, które zawierają szczepy: 

• Lactobacillus plantarum 299v, 

• Bifidobacterium infantis, 

• Bacillus coagulans, 

• Saccharomyces boulardii, 

• Lactobacillus acidophilus. 

Wybierając odpowiedni probiotyk kieruj się zasadami przedstawionymi w tym artykule: https://natalia.stebel.com.pl/blog/probiotyki-to-musisz-o-nich-wiedziec 

5. Farmakoterapia 

Wsparcie farmakoterapią najlepiej jest rozważyć wspólnie z lekarzem, na podstawie towarzyszących Ci objawów.